–Efendim, değişen dünya dengeleri karşısında İslâm dünyasının durumu ne olacak? Müslümanlar nereye doğru gidiyor?
–Avrupa bütünleşiyor, Avrupa Birliği AB haline geldi. Ortak Pazar dediğimiz teşkilat İsveç’in ve diğer ülkelerin de katılmasıyla daha da güçlendi. Entegrasyonlarını, birbirine uyumlarını sağladılar.
Amerika, Avrupa’dan endişe ettiği için Kanada ve Meksika ile NAFTA dediğimiz ekonomik birliği kurdu. O daha büyük bir birlik teşkil etti. Doğu Asya’da da Japonya ve diğer ülkeleri organize ederek büyük bir güç meydana getirdi. Orada kendisinin nüfuzu var. Şimdi önümüzde kuzeye hakim, Güney Amerika’yı da kimseye bırakmaya niyetli olmayan bir Amerika var. Güney Amerika da kuzeyin eli altında gibidir. Avrupa’da bir şey yapma imkanı yoktur. Çin fevkalâde kuvvetlidir.
İslâm alemi bu saydığımız bölgenin altında yeşil bir kuşaktır. İslâm aleminin çevresindeki olaylara karşı tedbir alma zamanı artık gelmiştir. Amerika, nasıl Avrupa birleşiyor diye toparlanıp NAFTA’yı kurdu ise, nasıl Doğu Asya’da milletler birleşip bir birlik meydana getirdiler ise müslümanların bu gelişmeler karşısında birleşmesi lâzım!..
–Sovyetler dağıldıktan sonra Rusya Federasyonu ortaya çıktı. Ancak bu federasyon da yamalı bahça gibi… İçinde müslüman Türk ve diğer ırklardan cumhuriyetler var… Son günlerde Rusya’nın dağılacağına dair beklentiler de yaygınlaştı. Siz bu durumu nasıl görüyorsunuz?
–Rusya sanırım Batı’nın oyununa geliyor. Kafkasya’da Çeçenlerle mücadelesi Rusya’nın aleyhinedir. Bir Rus milliyetçisinin vatan severinin buna razı olmaması lâzım. Bu yanlış bir politikadır, kendisini zayıflatıyor. Harp kolay bir şey değildir. İki taraf ta yıpranır. Rusya Federasyonu, harbi yürütecek ekonomik yapıya sahip değildir. Sovyetler’in dağılması sırasında büyük katliamlara uğrayarak büyük kargaşa içine düşmekten kendisini kurtarmıştır. Ekonomik durumunu düzeltmeye başlamıştır. Ardından bu harbin içine girmiştir. Bu yanlış, kendi zihniyetinin bozukluğundan, kızıl ordunun hükümete tesirinden kaynaklanıyor ama bu Rusya’nın aleyhine olacaktır.
Afganistan’da ister istemez güç kaybetti. Afganistan savaşı, sonunda Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği’nin dağılmasına yol açtı. Bünyeyi o savaş sarsmış, ekonomisi perişan olmuştur. Hatta üç günlük yiyeceğimiz kaldı, bize yardım edin dediklerini gazetelerden okumuşuzdur. Doğru değildir, yalandır ama tam da gerçek dışı değildir. Çünkü, ekonomileri çok bozuktur. Çok hantal bir ekonomik sistemleri vardır. Üretimleri ve teknolojileri çok geri idi. Şimdi aynı durum devam etmektedir. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği, Afganistan’da çarpışırken yara aldığı gibi Rusya Federasyonu da Kafkaslar’da yorulmakta ve yara almaktadır.
Bu savaş yayılabilir. Kafkasya’da yayılma istidadındadır. Müslümanın silaha sarılması, müslümanların silaha sarılmaya mecbur bırakılması İslâm düşmanlarının aleyhinedir. Müslüman sulhçü olduğu için silaha kolay sarılmıyor. Ama silaha sarıldığı zaman kimse onun önünde duramaz. Bunu bilmiyorlar veya Allah bu gerçeği onlara göstermiyor.
Bir de sulh ve sükun içinde aşırı rehavet içinde olan müslümanları Allah çeşitli vesilelerle cihadın içine çekiyor diye yorumluyorum ben bu olayları… Balkanlar’da öyle olmuştur. Balkanlar’da halkın cihada hiç hevesi ve niyeti yok iken, komünizm dahil her türlü İslâm dışı yaşayışı sinesine çekmiş ve benimsemişken, Allah onlara müslüman olduklarını hatırlatıp onları cihadın içine itmiştir, kader onları mücahid yapmıştır. Kafaları ve gönülleri mücahid olma niyetinde değilken, mücahid durumuna getirmiştir.
Fakat Kafkasya öyle değildir. Kafkasya bozulmamıştır. Gerçekten de mâneviyatı yüksek insanlardır. Şimdi bir güzel tarafı müslümanlar için şudur: Müslümanlar Rusya’nın içinde, yani kalenin içindedir. Çeçenistan’da çarpışıyorlar ama Rusya Federasyonu’nun her yerinde müslümanlar var… Bunların birbirinden haberi yok… Telekominikasyon, iletişim eksikliği var… Ama kaynaşma var…
Rusya çok sağlam yapıda değildir. Rusya bu zulmü götürecek kuvvetli şahısların elinde değildir. Rusyanın içinde Tataristan ve diğer özerk cumhuriyetler var… Oralarda eninde sonunda ya harp veya baskı yoluyla üzerindeki Rus zulmünü itecekler. Rusya kafasını değiştirmez, ileriye dönük büyük fedakarlıklar yapmazsa zorla belli bir çizgiye gelmesi sağlanacaktır.
Rusyanın bu zulmü ileriye dönük çok istikrarlı görünmüyor. Kafkas savaşı yıpratacaktır onu… Afgan savaşını durdurmaktan elde ettiği avantajı tekrar kaybedecektir. Rusya federasyonu içinde yeni karışıklıklar olabilecektir diye düşünüyorum. Temenni de ediyorum, çünkü zulüm ve haksızlık vardır. Halkların isteklerine saygı gösterme zamanı gelmiştir. Hak yerini bulsun diye temenni ediyorum. Zulüm sonunda mutlaka felaket getirir. Hadis-i Şeriftir. El adlü esasül mülk yani egemenliğin temeli adalettir. Adalet olmazsa egemenlik devam etmez, sonunda çöker.
–Efendim, sizin Türkiye dışında da hizmetleriniz var mı?
–Türkiye dışında oralara gitmiş olan kardeşlerimizin yürüttüğü faaliyetlerimiz var. Meselâ Avustralya’ya gitmişlerdir. Benim İlahiyat Fakültesinden talebem olan bir takım hocalar da gitmiştir. Onlar muhtelif şehirlerde bazı dini grupların hizmetlerini yüklenmiş ve götürüyorlar. Orada bir takım güzel faaliyetler var. Meselâ Sidney’de bir cami yapmışlar, Mehmed Zahid Kotku Dergâhı kurmuşlar. Beni misafir ettiler. Grafton şehrinde de cami yapmak için faaliyetleri var. Vakıfları dernekleri var.
Muhtelif Avrupa ülkelerinde kardeşlerimizin çalışmaları var. İşçi olarak gitmişler. Çeşitli camiler kurmuşlar. O camilerde dini hizmetleri götüren kardeşlerimiz vardır. Muhtelif şehirlerde ve muhtelif Avrupa ülkelerinde. Meselâ İsveç’te, Danimarka’da, Almanya’da, Hollanda’da çok sayıda kardeşlerimiz var… Ziyaret ettim. Fransa’da, İngiltere’de, Amerika’da var. İslâm’ın bütün cihanın halklarına tebliğ edilmesi, duyurulması lâzımdır.
Peygamber SAS Efendimiz hayatında bütün imkânları kullanmıştır. Meselâ çevre ülkelere elçiler göndermiştir. Meselâ Sâsâni, Bizans ve Habeş imparatorlarına, Bahreyn ve Mısır hükümdarlarına elçi göndermiştir. İslâm’ı anlatmıştır, İslâm’a davet etmiştir. O zaman için, o zamanın imkânlarıyla, insanı hayretler içinde bırakacak genişliğe İslâm’ı tebliğ etmiştir. Bizim de onun ümmeti olarak bu işi devam ettirmemiz gerekir. Dünya artık kolayca ulaşılabilen, insanların birbiriyle kolayca buluşabileceği, fikirlerini söyleyebileceği noktaya doğru gitmektedir.
–Efendim, diğer ülkelerin insanlarına İslâm’ı anlatmakta bir zorlukla karşılaşılıyor mu?
–Aramızda en büyük engeli ben lisan olarak görüyorum. Meselâ Avustralya’da cuma namazını Goldkost’ta bir camide kılalım dedik. Orada cemaatte başka ülkelerden müslümanlar da vardır diye, bir kardeşimiz hutbeyi İngilizce olarak okudu. O kadar akıcı o kadar tatlı; bizim heyecanla zevkle dinlediğimiz, cemaati coşturan üslupta çok güzel bir hutbe okudu. Buradan şunu anlıyoruz ki dünyada başka milletlerin konuştuğu dillerle çalışmalar yaptığımız zaman faydalı olacaktır. Hiç olmazsa önce yaygın olan dillerle.
Avustralya’da Yunan asıllı, hristiyan iken Müslüman olmuş, bize intisab etmiş kimseler var… Güney Amerika’dan, Avustralya’dan İngiliz asıllı kardeşlerimiz var… Meseleleri anlattığımız zaman kabul ediyorlar. Benim tanıdığım tıp doktoru olan bir Budist vardı, müslüman oldu; şimdi İslâm teşkilâtının içinde bir de aktif görev aldı.
Singapur’da bindiğimiz taksinin şoförü budistmiş. Buda’nın heykelini koymuş taksinin önüne… Beraber seyahat ettiğimiz kardeşimizin İngilizcesi güzeldi. Dedi ki:
“–Bu ne?..”
“–Buda’nın heykeli…”
“–Nereden aldın?..”
“–Çarşıdan…”
“–Kim yaptı?..”
“–Birisi yaptı.”
“–Elle yapılan şeye tapılır mı?..” dedi.
Güzel şeyler anlattı. Sonunda o şahıs, siz haklısınız dedi. Demek ki biraz daha uğraşsak olacak.
Ben bu çalışmayı yapabilmek için fakültede hoca iken şöyle bir şey düşündüm. Diyordum ki:
“–İçinizden her biriniz bir ülkeyi kendisine ilgi ülkesi olarak seçsin. Meselâ, ben Brezilya’yı seçiyorum; Peru’yu, Meksika’yı, Kanada’yı, İspanya’yı, Güney Afrika’yı seçiyorum desin. O ülkenin dilini, tarihini, aktüalitesini öğrensin. O ülkeyi ziyarete gitsin. O ülkeden dostlar edinsin. Hatta belki orada iyi bir müslüman bulursa, onunla evlensin. Akrabalık tesis etsin ve orada İslâmı anlatacak bir köprü kurulmuş olsun!”
Bunu söylediğim zamandan itibaren 10-15 yıl geçmiştir. Bunu düşünerek hareket etmiş kardeşlerimiz vardır. Evliliğini dışardan yapmış kardeşlerimiz vardır. Malezya’dan, şurdan, burdan evlenmiş kimseler vardır. Bunlar meyve vermeğe başladığı zaman durum daha iyi olacak.
Avustralya, Türkiye’ye çok uzak bir ülke… Ben Türkiye’ye daha yakın yerleri düşünüyorum. Bir kere Orta Asya’yı düşünüyorum. Orta Asya için kardeşlerimi teşvik ettim. Bir kere alfabeyi ve dilleri öğrenin dedim. Misal olarak söylüyorum, bir doktor kardeşimiz bu tavsiyemi o kadar güzel benimsedi ki, Özbekçe’yi öğrendi, Özbekçe gramer kitabı yazdı; geçen sene ramazanda Özbekistan’a gitti, vaaz etti.
Orta Asya ülkeleri çok önemli ve çok kalabalık yerler; oralarla ilgi kurmamız lâzım!.. Endonezya 190 milyonluk bir nüfusa sahip; oralarla ilgimizin olması lâzım!.. Afrika ile, Güney Amerika ile ilgimizin olması lâzım!..
Şahsen ben birkaç sene önce Amerika’ya gittim. “Amerika’da nasıl İslâmi faaliyetler yaparız?” diye… İslâmi faaliyetler zaten var da, “Biz nasıl girebiliriz bu faaliyetlerin içine?” diye, o çalışmaları yaptım.
Dış ülkelerde bu tip çalışmalar yapılırsa bunun Türkiye’ye de fayda getireceği kanaatindeyim. Çünkü oradan buraya haber akacak, ekonomik ilişkilere canlılık getirecek, Türkiye kültürel zenginlik kazanacak ve içe kapalı olmaktan kurtulacak; bütün dünya ile ilgili modern bir ülke haline gelecek. Türkiye bu noktaya doğru gidiyor.
–Efendim dünya her geçen gün dine daha fazla sarılıyor. Bazıları ise İslâm’dan korkuyor.
–Bizdeki insanlar İslâm’dan korkmuyor. İslâmdan korkan Avrupa, bizdeki bazı insanları kullanıyor. Çünkü Avrupa ile müslümanlar yüzyıllar boyu karşı karşıya gelmişler, aralarında rekabet var. Onların dinleri modası geçmiş ve bozulmuş olduğu için –ama teşkilatları kuvvetli– İslâm’la boy ölçüşecek durumda değil… Onların dinlerinin mensupları, dinlerini elden bırakmak istemiyorlar, İslâm da bastırıyor. Onlar da müslümanların bastırmasını engellemek için müslümanları zarara uğratmaya ve İslâm’ı doğduğu yerde boğmaya çalışıyorlar. Aracı kullanıyorlar, özel okulları kullanıyorlar.
Bakın Türkiye’de misyonerlerin kurduğu ve işlettiği bir sürü özel okul var… Cizvit tarikatı, Fransisken tarikatı, bilmem ne tarikatı hristiyanlık amaçlı okullar işletiyor. Yetiştirdikleri insanlar içinde onların ilkelerine inanmış kimseler var… Bir de gittikleri İslâm ülkelerinde gayrimüslim azınlıkları organize etmeğe çalışıyorlar. Lübnan’a gittiler, hristiyanları organize ettiler; Mısır’a gittiler, hristiyanları organize ettiler; İran’a gittiler, ateşperestleri organize ettiler… Hangi ülkeye gitmişlerse, o ülkedeki anti-islâm güçleri organize etmeye çalışıyorlar. Onların menfaatlerini ortaya atıp, onlara destek verip bir çalışma yapıyorlar.
Türkiye’de perdenin arkasında gayrimüslimlerin, emperyalizmin, Avrupa devletlerinin faaliyetleri var… Ben hatırlıyorum, geçtiğimiz senelerde Rusya’nın Türkiye için bir günde harcadığı para muazzam rakamlara ulaşıyordu. Yazarlara ve yayınlara, müesseselere para vererek Türkiye’de bir şeyler yapmak isteyen dış güçler vardır. Faaliyetlerle biraz ortada görünüyor ama, bunlar yeterli olmayacaktır. Allah’ın nurunu söndürmek istiyorlar ama, onlar istemeseler de Allah nurunu devam ettirecektir, tamamlayacaktır.
–Günümüzdeki gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
–Onlar bir yekün tutmuyor ama basın var, İslâmî gazeteler, radyolar, televizyonlar var… En çok dinlenilen, seyredilen ve okunan onlardır. Yaygın olarak onlar tesir ediyor. Okul yirmi sene sonra mahsûl verir. Bir insanı yetiştireceksiniz, büyüyecek, hayata atılacak, sonra da meyva verecek… Şimdiki meyvalar, daha acil çalışmalardan…
–Efendim, son olarak tavsiyeleriniz nedir?
–Ben bütün insanları İslâm’ın hizmetlileri olarak görüyorum. Bütün insanların vazifesi Allah’ın dinine hizmettir. Öteki meslekler talîdir. Sanmayın ki, İslâm sadece başında sarık, sırtında cübbe olan insanların omuzuna yüklenmiştir. Bu yanlış bir kanaattir. Her müslümanın İslâm için yapması gereken şeyler vardır. Ve bu, asıl vazifedir. Kendisinin bütün özel faaliyetlerinden önce gelir. Bütün faaaliyetlerin ona göre ayarlanması lâzım!.. Bütün faaliyetlerin altından İslâm’a hizmet çıkarılması lâzım!.. Bütün müslümanlar bu şuura erdiği zaman durum daha iyi olacaktır.
Kaynak : Prof.Dr.Mahmut Esad Coşan,Tebliğ Ve Çalışmaları