Hükmü : Vacip
Fıtır sadakası, dinen zengin olarak Ramazan ayının sonuna yetişen Müslümanların, belirli kimselere vermesi gerekli olan parayı ifade eder.Fıtır sadakasının bir kişiye vacip olabilmesi için zekatta olduğu gibi borç ve asli ihtiyaçların dışında, nisap miktarı mala sahip olması gerekir.Zekatta olduğu gibi malın artıcı olması ve sahip olunan malın üzerinden bir yıl geçmesiyse gerekli değildir.Fıtır sadakası her ne kadar bayramın birinci günü vacip olsa da , kişi istediği zamanda verme özgürlüğüne sahiptir.
Fıtır sadakasının ödenme zamanı :
“Hz. Peygamber fıtır sadakasını 1 sâ‘ (ölçek) hurma ve 1 sâ‘ arpa olmak üzere köle, erkek, kadın, küçük ve büyüklere farz kılmış ve insanlar (bayram) namazına çıkmadan önce verilmesini emretmiştir.” (Buhâri, Zekât : 76; Müslim, Zekât : 12)
Ulemanın çoğuna göre fitrenin vücubu, ne zenginlik, ne de zekât nisabına sahip olmaya bağlı değildir.Kişinin kendi nafakası ile çoluk çocuğunun nafakasından artan bir şey varsa onu fitre olarak vermesi vaciptir.İmam Ebu Hanife ile tabilerinin görüşüyse şöyledir : ‘’Zekât alabilen kimse, fitre vermekle mükellef değildir. Zira bir kimsede zekât almanın cevazı ile vermenin vücubu birleşemez.’’(Bidayetül Müctehit,İbn Rüşt)
Ramazan bayramına kavuşan ve temel ihtiyaçlarının dışında belli bir miktar mala sahip olan Müslümanların kendileri ve velâyetleri altındaki kişiler için yerine getirmekle yükümlü oldukları malî bir ibadettir.(Diyanet,iki ciltlik ilmihal)
Her ne kadar baş vergisi denilip, yaşayan herkesin vermesinin gerekliliği ifade edilmiş olsa da bu anlatımlar Hanefi mezhebinin dışındaki mezheplerin görüşleridir.
Fitre verilemeyecek kişi ve kurumlar :
Kişinin eşi, usulü (anne ve babasıyla yukarı doğru tüm dede ve nineler), fürûu (çocukları ve torunları), ayırca bakmakla yükümlü olduğu akrabalar.Kurum olarak konuya baktığımızda ise hiçbir kurumun bizatihi kendisine verilemez ancak her hangi kurum alınan fitreyi,fitre verilmesi caiz olan yer ya da yerlere dağıtıyorsa bu müstesnadır.Fitre ve zekatta esas (rukün) olan,parayı (gerçek) kişinin mülküne geçirmektir.Buna göre ; Camii inşaatı için bile fitre verilemez,nerede kaldı kurumlar!
