Hz. Peygamber’in galiba hiç iftar etmeyecek denilinceye kadar oruç tuttuğu da, galiba hiç oruç tutmayacak denilinceye kadar oruç tutmadığı da olurdu. Ramazan’dan baĢka hiçbir ayın tamamını oruçlu geçirmemiĢtir. Hiçbir
259 Kur’an’ın Ramazan ayında inmesi sebebiyle bu ayda Kur’an eğitim-öğretimine daha çok yer verirdi. Oruç Ģükür, Kur’an ise zikirdir. Ġnsanlar oruçta Kur’an’la ihlas ve ihsana hazır duruma gelirler. Kur’an’ı tefekkür ve onunla amel etmede dünya ve âhiret mutlulukları vardır. Öyleyse Ramazan’da kurraları (Kur’an okuyucuları) getirip (konuĢan robot, karikatür gibi) onları sahnelere oturtup oynatanlar ve sonra da okuduklarından uzaklaĢarak sigara, içki vb. pisliklere devam eden zamanımızın insanları iyice düĢünsünler! Ve Allah’ın Ģu âyetini iyi anlasınlar: “ġimdi siz bu söze mi ĢaĢıyorsunuz? Ağlayacağınız yerde gülüyorsunuz. Eğlenip duruyorsunuz! O halde Allah’a secde ve ibadet edin!” [en-Necm 53/59-62]. 260 Yüce Allah Ģöyle buyurmaktadır: “Kim, gönüllü olarak fazladan iyilik yaparsa, bu kendisi için daha iyidir. Ancak oruç tutmanız, Ģayet (orucun anlamını) bilirseniz sizin için daha iyidir.” [el-Bakara 2/184]. O zaman onu Allah’a özgü kılarak tutar ve onunla ahlakınızı güzelleĢtirirsiniz. Kimi insanlar, orucun mânâsını bilmedikleri için oruçlu olma mazeretinin arakasına sığınarak kötü söz söyleyip ve sövüp ahlâkını bozmaktadırlar.
Ayı oruç tutmadan geçirmedi. Bazılarının yaptığı gibi, Hz. Peygamber, üç aylarda -Recep, ġaban ve Ramazan- devamlı oruç tutmadı. Recep ayını kesinlikle oruçla geçirmediği gibi, o ayın tamamında oruç tutulmasını da güzel (müstehap) görmemiĢtir. Aksine, Ġbn Mâce’nin zikrettiği gibi, bu ayın tamamını oruçlu geçirmeyi yasakladığı rivâyet edilmiĢtir.261 Allah Resûlü, pazartesi ve perĢembe günleri oruç tutmaya özen gösterirdi.262
Buhârî ve Müslim’de Hz. Peygamber Medine’ye geldiğinde yahudilerin AĢûrâ gününde oruç tuttuklarını görünce, onlara sebebini sordu. Onlar: Bugün Allah’ın, Hz. Musâ ve kavmini kurtarıp Firavun ve adamlarını suda boğmuĢtur. Bunun üzerine Hz. Musa da Allah’a Ģükretmek için o gün oruç tutmuĢtur. ĠĢte bu nedenle biz de bu gün oruç tutmaktayız, Ģeklinde cevap verdiler. Bunun üzerine Allah Resûlü: “Biz Hz. Musâ’ya sizden daha layığız.”
261 Bk. Ġbn Mâce, “Siyâm”, 42. 262 Tirmizî, “Savm”, 44; Nesâî, “Siyâm”, 36; 70; Ġbn Mâce, “Siyâm”, 42; Ġbn Hanbel, VI, 80, 89, 106.
dedi ve hem kendisi o gün oruç tuttu hem de oruç tutulmasını emretti.263
Buhârî ve Müslim’in zikrettiğine göre Hz. Peygamber, arife günü Arafat’ta oruç tutmamıĢtır.264 Kimi Sünen sahiplerinin rivâyetine göre ise, o gün orada oruç tutulmasını yasaklamıĢtır.265
Arife günü Arafat’ta oruç tutmadığına iliĢkin birçok hikmet zikredilmiĢtir: 1) Oruç tutmayan duayı daha iyi yapabilir. 2) Yolculukta oruç tutmamak farz oruçtan bile daha faziletli olduğuna göre, nafile oruçtan nasıl olmaz?! 3) O gün cuma idi; Hz. Peygamber sadece cuma günü oruç tutmayı yasaklamıĢtı.266
Ġbn Teymiye bu durumu, insanlar bayram günlerinde toplandığı gibi, bir araya geldikleri için arife günü, Arafat’takiler için bayramdı, Ģeklinde gerekçelendirmiĢtir. Ve: Hz. Peygamber, Sünen sahiplerinin rivâyet ettiği: “Arafat’a çıktığınız gün, Kurban kestiğiniz gün ve Mina’da
263 Buhârî, “Savm”, 69; “Menâkibü’l-Ensâr”, 52; “Enbiyâ”, 24; Müslim, “Siyâm”, 19, 127-130; Ebû Dâvûd, “Savm”, 63, 64; Dârimî, “Savm”, 46; Ġbn Hanbel, I, 291, 310, 336, 340; II, 359; IV, 409. 264 Buhârî, “Savm”, 65; Müslim, “Siyâm”, 18. 265 Ebû Dâvûd, “Savm”, 63; Tirmizî, “Savm”, 47. 266 Müslim, “Siyâm”, 145; Ġbn Mâce, “Siyâm”, 37; Dârimî, “Savm”, 39.
bulunduğumuz günler biz ehl-i Ġslâm’ın bayramıdır.”267 hadisine iĢaret etmiĢtir, demektedir. Bayram oluĢu, o topluluğa dahil olanların bu günlerde bir araya gelmiĢ olmalarından dolayı olduğu malumdur. Allah en iyisini bilendir.
Resûlullah, ailesinin yanına gelince onlara: “Yanınızda, yiyecek bir Ģey var mı?” diye sorar eğer: “Yok.” derlerse: “Öyleyse ben oruçluyum.” derdi.268 Böylece nafile oruca gündüzden niyet ederdi.
Bazen de nafile oruca niyetlenir, sonra da orucu bozduğu olurdu. Hz. AiĢe Resûlulah’tan bu konuda iki hadis rivâyet etmiĢtir. Bunlardan birisini Müslim,269 diğerini ise Nesâî nakletmiĢtir.270
267 Ebû Dâvûd, “Savm”, 49; Ġbn Hanbel, IV, 152. 268 Müslim. “Siyâm”, 170; Buhârî, “Savm”, 21, 51; “Edeb”, 86; Ebû Dâvûd, “Salât”, 69; Tirmizî, “Savm”, 34; “Zühd”, 64; Nesâî, “Siyâm”, 67. 269 Müslim, “Siyâm”, 32. 270 Nesâî, “Siyâm”, 67.
KAYNAK :Zadul mead muhtasarı,İbn Kayyım El Cevziyye
