Kadının sesi’’kendisine nikahı düşen erkeğe’’ haram mıdır ?Giriş :
Peygamberimizin yaşantısı,kadın sesinin helal olduğunu gösterir.Nitekim kendisi kadınlar ile konuşurdu.Bunu bildiren hadisler mütevatir derecesindedir.(Tarih-i Taberi) Bizler Hz.Peygambere uymakla emredilmiş kişileriz(Nisa,80 ;Haşr, 7 ; Enfal,13;Ali imran,31-32) Öyle ise belirli şartlar ile kadın sesi haram değildir.
Bu şartlar : ’’Kadının ciddi konuşması’’maddesi ile tek maddeye düşürülebilir. Kadının sesinin avret yani yabancı erkeklere haram olduğunu söyleyenler şunları delil getirmiştir:
1-Hac ve umrede kadınların telbiyse esnasında seslerinin fazla çıkmayışı,seslerinin avret olduğunua işarettir.
2- إِنَّ الْمَرْأَةَ عَوْرَةٌ، فَإِذَا خَرَجَتِ اسْتَشْرَفَهَا الشَّيْطَانُ، وَأَقْرَبُ مَا تَكُونُ مِنْ وَجْهِ رَبِّها وَهِيَ فِي قَعْرِ بَيْتِهَا
’’Şüphesiz ki kadın avrettir. Dışarı çıkınca şeytan onu gözleyip bekler. O bakımdan kadının ilâhî rahmete en yakın olduğu zaman, evinin köşesinde bulunduğu vakitlerdir.’’
Kaynak : Tirmizi,Cami;İbn Hibban,Sahih / Hadis sahihtir,bakınız : Ervau’l Ğalil,1,303
Kadının sesi haram değildir,diyenler de aşağıdaki ayetleri delil getirmiştir :
’’Ey Peygamber’in hanımları! Siz, kadınlardan herhangi biri gibi değilsiniz. Eğer Allah’a karşı gelmekten sakınıyorsanız (erkeklerle konuşurken) sözü yumuşak bir eda ile söylemeyin ki kalbinde hastalık (kötü niyet) olan kimse ümide kapılmasın. Güzel (ve doğru) söz söyleyin.’’ Ahzab suresi 32. ayet
Bu ayet,kadınların sesinin ,kendisine nikahı düşen bir erkek için haram lizatihi (var oluşu ile haram) olmadığına,haram liğayrihi (arizî bir sebep ile) haram olabileceğine dair en net delildir.Ümit verici bir duygu hissettirmeyecek konuşma tarzı ile konuşmak,haram değildir.
Ayetin tefsirine bakalım
’’Yumuşak söz söylemelerinin yasaklanması: “Eğer takva sahibi olmak istiyorsanız, çekici bir eda ile konuşmayın. Yoksa kalbinde hastalık bulunan kimse arzu duyar. Siz ciddi söz söyleyin.”
Yani siz takvayı isterseniz, yahut Allah’ın hükmüne ve Rasulünün (S.A.) rızasına aykırı davranmaktan sakınan kimseler iseniz erkeklerle konuşurken yumuşak ve ince konuşmayın. Sözleriniz ciddi, ihtiyatlı ve güçlü olsun. Böylece kalbinde kuşkuya, fasıklığa ve hayasızlığa meyil olan kimse ihaneti arzu etmemiş olur. Siz sesinde eğme bükülme olmayan, kuşkudan uzak kocalarınıza hitap ettiğinizden farklı olarak normal, alışılagelen ciddi söz söyleyin.
Bu yasaklama Hz. Peygamber (S.A.)’in hanımları için böyle bir durumun ihtimal dahilinde olduğu manasına gelmez. Bundan murad onların en yüce faziletlere ve bu faziletli amelleri uygulamaya teşvik etmektir.
Cenab-ı Hak, Hz. Peygamber (S.A.)’in hanımlarını hayasızlıktan, yani çirkin fiillerden menedince bunun ilk adımı olan, kalbinde hayasızlık, fasıklık ve münafıklığa meyil olan kimsenin kötü anlayışına sebep olacak şekilde kuşkulu ve karşı tarafa arzu verici tarzda yabancı erkeklerle konuşmaktan da menetti.
Ümmetin hanımları Allah Tealâ’nın emrettiği bu edeplerde Hz. Peygamber (S.A.)’in hanımlarına tabidirler. Kısaca; kadın yabancı erkeklerle kocasıyla konuşur gibi konuşmayacaktır.’’ (Dr.Vehbe Zuhayli, et-Tefsirü’l-Münir, Ahzab suresi 32. ayet tefsiri)
’’ … Peygamberin hanımlarından bir şey istediğiniz zaman perde arkasından isteyin. Böyle davranmanız hem sizin kalpleriniz, hem de onların kalpleri için daha temizdir. Allah’ın Resûlüne rahatsızlık vermeniz ve kendisinden sonra hanımlarını nikâhlamanız ebediyyen söz konusu olamaz. Çünkü bu, Allah katında büyük bir günahtır.’’ Ahzab suresi 53. ayet
Bu ayet de nikahsız olan kadın ve erkeğin konuşmasının caizliğine işaret vardır.Ayette ’’ Peygamberin hanımlarından bir şey istediğiniz zaman ,vaz geçiniz,istemeyiniz’’ yazmıyor.Oysa konuşma yani kadın sesi duyma haram olsa bu durum,bu ayette belirtilirdi.
Hz. Ömer, hilâfeti zamanında bir cuma hutbesinde evliliklerin kolaylaştırılmasını ve mehrin azaltılmasını tavsiye edince cemaat arasında bulunan Kureyşli bir kadın ayağa kalkarak bir âyetle (Nisâ, 4/20) cevap vermiş, halife onu haklı bularak sözünde ısrar etmemiştir (İbn Sa’d, Tabakât, 8, 58, 81; İbn Kudâme, el-Muğnî, 7, 210)
“Bir kadın Allah Rasûlüne gelerek dedi ki: Her zaman mescide çıkarak sözlerinizi dinleyemiyoruz. Bize bir gün tayin et de o gün gelelim, sen de Allah’ın sana öğrettiğini bize öğret”. Hz. Peygamber bu teklifi uygun bulmuş ve hanımlara ders vermiştir (Buhârî, Sahîh, I, 34, 8, 149)
Musa (a.s) Mısır’ı terk edip Medyen’e varınca bir su başında koyunlarını sulamak için sıra bekleyen iki hanım kız gördü. Yardıma ihtiyaçlarının olup olmadığını sordu. Bundan sonrasını Kur’ân-ı Kerim’den izleyelim: “Onlar şöyle dedi: Çobanlar sulayıp çekilmeden biz sulayamayız. Babamız oldukça yaşlı bir adamdır. Bunun üzerine Musa, onların hayvanlarını sulayıverdi. Sonra gölgeye çekildi.‘Rabbim, göndereceğin hayıra ve rızka çok muhtacım.’ dedi. O sırada hanımlardan biri utana utana yürüyerek Musa’ya geldi. ‘Babam hayvanlarımızı sulama ücretini vermek için seni çağırıyor’dedi.” (Kasas : 23,25)
Uzman görüşleri :
1. ’’Allahü teâlâ, kadının namahremle yumuşak sesle konuşmasını men ediyor.’’ (Mektubat-ı Rabbani 3,41)
2. ’’Alimler,kadın sesinin avret olup olmadığı konusunda ihtilaf etmiştir.Bazıları kadın sesi,kendisine nikahı düşen erkeklere haramdır derken bazıları da haram değildir,demiştir.’’( Abdurrahman Cezîrî: Kitâbu’l-Fıkh ale’l-Mezâhibi’l-Erbe’a)
3. Dr.Vehbe Zühaylî : “Kadının, Kur’ân şeklinde de olsa, coşkulu ve nağmeli olarak okumakta iken seslerini işitmek haramdır. Çünkü bunda fitneye sebep olma korkusu vardır.”( İslâm Fıkhı Ansiklopedisi, 1: 467)
4. İbn Abidin: “Tercih edilen görüşe göre kadının sesi avret değildir. Yalnız zekâsı kıt olanlar zannetmesinler ki, ‘biz kadının sesi avrettir demekle konuşmasını kasdetmiyoruz. İhtiyaç halinde ve benzeri durumlarda kadının yabancı erkeklerle konuşmasına cevaz veriyoruz. Yalnız kadınların yüksek sesle konuşmalarını, seslerini uzatmalarını, yumuşatmalarını ve nağmeli bir şekilde okumalarını caiz görmüyoruz. Çünkü bunlarda erkekleri kendilerine meylettirmek ve şehvetlerini tahrik etmek vardır. Kadının ezan okuması da bundan dolayı caiz olmamıştır.” (Reddü’l-Muhtar, 1: 272)
5. Prof.Dr.Faruk Beşer :“Kadın her şeyiyle olduğu gibi sesiyle de çekici, büyüleyici ve tahrik edicidir ve aslında bu onun çirkin olduğunu değil, güzel olduğunu gösterir. Birer nimet demek olan çekici yönlerini, bu arada sesini fitneye sebep olmak ve tahrik etmek için kullanırsa, yani konuşmasını kırıla döküle ve kadınsı biçimde yaparsa, ya da nağmeli sözlerle normal konuşurken zaten tahrik edici olan sesini daha da etkileyici hale getirirse, sesi avret olduğundan değil de, fitneye sebep olacağından haram olur. Vakarlı ve karşısındakine ümit kestirici edayla konuşursa haram olmaz. (Hanımlara özel ilmihal, 314)
6. Prof.Dr.Muhammed Ali es-Sabûni : “Açıkça görüldüğü gibi, eğer fitneden emin ise kadının sesi haram olmaz. Ancak, erkeklerin, kadınları fitne ve fesada götüren hallerden uzak tutmaları gerekir.” (Tefsîrü Âyâti’l-Ahkâm, 2: 167)
7. İmam Nevevi: ’’وصوتها ليس بعورة على الأصح : En sahih görüşe göre kadın sesi avret değildir.’’ der.( Ravzatu Talibin)
8. el-Mevsuatu’l Fıkhiyye :’’Fitneye sebep olacak şekilde konuşmak ile haram olur aksi taktirde haram değildir.’’(’’Silm’’ maddesi,45 cilt,2.Baskı-1983-Kuveyt–Kuveyt Vakıflar ve Din İşleri Bakanlığı tarafından yayımlanan fıkıh ansiklopedisi)
9. D.İ.B iki Ciltlik ilmihal : ’’… Hatta kadının sesinin fitneye yol açacağı, bunun için de yabancı erkekler tarafından duyulmasının doğru olmadığı şeklinde klasik literatürde yer alan görüşler de bu amaca yöneliktir. Burada söz konusu edilen kısıtlama ile erkek ve kadınların bir arada yaşaması, birbirlerini görmeleri ve seslerini duymaları değil, kadın-erkek ilişkilerinde fitne, tahrik ve ölçüsüzlük önlenmek istenmektedir. Yoksa Hz. Peygamber’in ve sahâbîlerin genç ve yaşlı hanımlarla konuştuğuna dair pek çok örnek vardır. (Bk. Buhârî, “Nikah”, 6; Müslim, “Birr”, 53)’’
’’Ses avret değildir.’’ Görüşünde olan bazı bilginler aşağıda ayrıca sıralanmıştır :
1. İbn Useymin ,Durus ve Fetava
2. Muğnil Muhtac,4,210 : Şafii mezhebine ait kitaptır.
3. Keşşaful Kina’ ,5,15 : Hanbeli mezhebine ait kitaptır.
4. Fetava el Cenneti’l Daime,12,156
5. İbn Baz,Mecmu’u Fetava
…………
Kadın sesi haram olsa bile ”وَمَا لَكُمْ أَلاَّ تَأْكُلُواْ مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللّهِ عَلَيْهِ وَقَدْ فَصَّلَ لَكُم مَّا حَرَّمَ عَلَيْكُمْ إِلاَّ مَا اضْطُرِرْتُمْ إِلَيْهِ وَإِنَّ كَثِيرًا لَّيُضِلُّونَ بِأَهْوَائِهِم بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُعْتَدِينَ Size ne oluyor da Allah’ın adı anılarak kesilenleri yemiyorsunuz? Halbuki zorda kaldığınız zamanlar hariç, size harâm edilenleri ayırt etmişti. Şüphe yok ki halkın çoğu, bilmeden kendi istekleriyle sapıp gider. Şüphe yok ki Rabbin, haddini aşanları daha iyi bilir.En’am süresi 119.ayet mealidir.
Bu ayet ile ve diğer naslar ile sabit olan ”الضرورات تبيح المحظورات” usulu fıkıh kaidesi gereğince ”Haram olan şeyler zaruret anında helal olur.” Öyle ise bir ilmi okutan sadece erkek hoca varsa , kadınların bu derse katılmasında bir mahsur olamaz!
