Mükellef,kelime olarak düşündüğü şeyler ve yaptığı eylemlerden sorumlu tutulan kişi demektir.Bu kavram vaazlarda ve dini kitaplarda çokça geçmektedir.Aşağıda geçen üç maddeyi taşımak,din tarafından,kişinin tüm fiillerinden sorumlu tutulması demektir.Bazı ilmihal kitaplarının ise bu maddelerden çaldığı gözlerden kaçmamıştır.
1- Hür olmak : Çünkü hür olmayanın ibadet edebilmesi çok zordur.Zaruret kaidesi gereğince hür olmayandan ibadet düşer.
2-Müslüman olmak: Çünkü Müslüman olmayanın ibadeti kabul edilmez ; Kur’an’ı reddedip hem de Allah’a ibadet etmek tenakuz olur.Çünkü kitabını kabul etmeyen,kendisini zaten kabul etmiyor demektir.Ayrıca kitabımız,emirleri Müslümanlara vermektedir.’’Ey iman edenler sizden öncekilere oruç farz kılındığı gibi size de farz kılındı.’’bu sebeplerden dolayı kafirin,ibadete eda ehliyeti yoktur.
3-Âkil ve baliğ olmak : Bunlar da hadisle sabittir : “Üç kişiden kalem kaldırılmıştır: Uyanıncaya kadar uyuyandan, ergenlik çağına girinceye kadar çocuktan, şifa buluncaya kadar akıl hastasından.” (Ebû Davûd, Hudud,17; İbn Mâce, Talâk, 15).
Dikkat edilirse bize yansıtılana göre ;kanunlarımızda bir insanı sorumlu tutmak yaş ile olurken,dinimize göre yaş değil de buluğ iledir.Buluğa bağlı olarak aklın da geliştiği varsayılmıştır,akıl problemi yaşayan kişi istese buluğa ermiş olsun yine de sorumlu sayılmaz.Peki ama ya kişi normal buluğ yaşlarını aştığı halde hala ergenlik belirtisini(ihtilam) taşımıyorsa?Bu durumda Ebu Hanife’ye göre hükmen buluğ yaşı erkeklerde 18,kızlarda ise 17’dir.Ahmet b.Hanbel ise 10 yaşına ulaşan erkek olsun kadın olsun her kişinin namaz oruç gibi ibadetlerle mükellef olduğunu söylemektedir ki bu görüşüyle kanunlarımızda olduğu gibi sorumluluğu yaşa bağlamıştır.
Sahih olmayan hadisler bölümü
“Aklı olmayanın dini yoktur.” Nesaî,Bu hadise batıl,münker demiştir.İbn Kayyım ve İbn Hacer,bu hadisin uydurma olduğunu belirtmiştir.
YAZAN : EfsUnkAR
