Bu soru,Determiniz – indetermizim konusudur.başka deyişle felsefi bir sorudur.her şeyin bir sebebivardır,derler.yanlız biyere kadar sebeplerin olması aklen mümkünken biyerden sonra sebeplerin devam edemeyeceği de her aklı selimin anlayacağı bir gerçektir.misal vermek gerekirse ben varım çünkü annem babam var.Babamın varlığı da onun anne babasına bağlıydı,bu şekilde zincir geriye doğru gider taki aklın duracağı yere kadar.akıl nerde duruyor?’’iyi de ilk insan nasıl var oldu?’’darwine göre maymundan geliyor olsak da ilk maymun nasıl var oldu?gerçi darwin’in tüm tezi çürütülmüştür.bir şeyin kendiliğinden var olması muhal(imkansız) odluğuna göre mecburen bir var edici olmalı!felsefe ve mantık bilgini olan farabi’nin vacibul vucud,mümkünül vucud keşfi bu konuya aydınlık getirmektedir.varlık,var oluşu bakımından iki kısımdır.varlığı vacip(gerekli) olan,valığı mümkün olan.varlığı mümkün olanın,yokluğu da mümkündür.nitekim insanlar doğunca var,ölünce yok olmaktadırlar.oysa vacibul vucud(bir yaratıcının gerekliliği) ise süreksiz(çoğu yazar gibi ‘’sürekli’’kelimesini allah’a kullansak,onu zamana bağlı kılmış oluruz ki Allah zamandan da münezzehtir.) var olandır.eğer böyle olmasaydı bizlerin varlığımızın mümkün olması muhal olurdu.ayrıca varlığı vacip olanın ‘’varlığı vacip değildir(alem bir yaratıcıya muhtaç deildir)’’ dedimizde akıl hemen bu yargıyı red eder çünkü onun var olması için illet vardır ki o da var olanların varlığıdır.aslen bizler olmasak da o vardır ama onu bilmemiz varlığımızla mümkündür.
Varlığı mümkün olanların şeylerin sonsuza dek sürüp gitmesi mantığa aykırıdır çünkü bunlar bir şarta bağlıdır(teselsüle cevaptır)
