’’Temizlik imanın yarısıdır.’’ konumuz bu hadisin rical ve tahricinden ibarettir.Hadisler merfudur , yani peygamberimize isnad edilmiş,onun söylediği dile getirilmiştir.Bir hadisin geçtiği kaynakları bilmek ve o hadislerin ravileri hakkında bilgi sahibi olmak.Başlıyoruz ;
Genel bilgi :
Bir kitapta bir hadis metni farklı tariklerle birden fazla mevcut olduğundan ,aynı kitapta hem hasen hem zayıf olabilmektedir.
1. الطُّهُورُ شَطْرُ الإِيمَانِ Müstahrec,Ebu Avane> isnadı muttasıl,ravileri sikadır.
2. الْوُضُوءُ شَطْرُ الْإِيمَانِ Camiu Tirmizi < isnadı muttasıl,ravileri sikadır.
3. الطُّهُورُ شَطْرُ الإِيمَانِ Tazimu Kadrissalah,Mervezi< isnadı muttasıl,ravileri sikadır.
4. الطُّهُورُ شَطْرُ الإِيمَانِ Sahih,İmam Müslim < isnadı muttasıl,ravileri sikadır.
5. الطُّهْرُ شَطْرُ الْإِيمَانِ Mucemu Kebir,Taberani < İsnadı hasen,ravilerden bir tanesi (Muhammed bin Yahya el Basri) hariç gerisi sikadır.
6. إِسْبَاغُ الْوُضُوءِ شَطْرُ الْإِيمَانِ Sahih, İbn Hibban< isnadı muttasıl,ravileri sikadır.
7. إِسْبَاغُ الْوُضُوءِ شَطْرُ الْإِيمَانِ Müstahrec,Ebu Avane> isnadı zayıftır.
8. الطُّهُورُ نِصْفُ الإِيمَانِ Fevaid,Ebu Abdullah el-Cemal< İsnadı zayıftır. عُبَيْدُ بْنُ الْحُسَيْنِ meçhulul ravi.
9. الطُّهْرُ شَطْرُ الْإِيمَانِ El İman,İbn Mendeh< isnadı muttasıl ravileri sikadır.
10. الطُّهُورُ شَطْرٌ مِنَ الإِيمَانِ El Sünnet,Ebu Bekr bin Hilal : isnadı zayıftır çünkü inkita’ vardır.
11. الطُّهْرُ شَطْرُ الْإِيمَانِ Tabakatul Kubra,Ebu Seid<isnadı hasen,ravilerden biri (Muhammed bin Haşimi) hariç gerisi sikadır.
12. الطُّهْرُ شَطْرُ الْإِيمَانِ Musannef,İbn Ebi Şeybe < İmam Müslim’in şartlarına göre,isnadı muttasıl ve raivleri sikadır.
13. الطُّهْرُ شَطْرُ الْإِيمَانِ Müsned,Ahmet B.Hanebel< İmam Müslim’in şartlarına göre,isnadı muttasıl ve raivleri sikadır.
14. الطُّهْرُ شَطْرُ الْإِيمَانِ Şuabul iman,Beyhaki < isnadı muttasıl,ravileri sikadır.
15. الطُّهْرُ شَطْرُ الْإِيمَانِ Deavatül Kebir,Beyhaki < isnadı muttasıl,ravileri sikadır.
16. الطُّهْرُ شَطْرُ الْإِيمَانِ El İtikat,Beyhaki < isnadı muttasıl,ravileri sikadır.
17. الطُّهْرُ شَطْرُ الْإِيمَانِ Sünenül Kübra,Beyhaki < isnadı muttasıl,ravileri sikadır.
18. الطُّهْرُ شَطْرُ الْإِيمَانِ Şerhi usulu itikat ehli sünnet vel cemaat,Hasan bin Mansur el Taberi< isnadı muttasıl,ravileri sikadır.
19. إِسْبَاغُ الْوُضُوءِ شَطْرُ الْإِيمَانِ Sünenül Kübra,Nesai < isnadı hasendir.Rarilerden el Cevheri hariç gerisi sikadır.
20. إِسْبَاغُ الْوُضُوءِ شَطْرُ الْإِيمَانِ Sünenül Süğra,Nesai < isnadı hasendir.Rarilerden el Cevheri hariç gerisi sikadır.
21. إِسْبَاغُ الْوُضُوءِ شَطْرُ الْإِيمَانِ Sünen,İbn Mace < isnadı muttasıl,ravileri sikadır.
22. إِسْبَاغُ الْوُضُوءِ شَطْرُ الْإِيمَانِ Mucemu Sahabe,Ebu Kani < İsnadı şiddetli zayıftır.Sabit bin ebu Sabit ravisi hakkında bilgi yoktur,mechulul ravi.(Zehebi,İbn Hacer,Ebu Hatim el-Razi,meçhulul ravi demiştir.)
23. الطُّهْرُ شَطْرُ الْإِيمَانِ Musannef,İbn Ebu Şeybe < isnadı muttasıl,ravileri sikadır.
24. الطُّهُورُ شَطْرُ الإِيمَانِ El Tebsira,İbn Cevzi<Müslim hadisidir.
25. الطُّهُورُ شَطْرُ الإِيمَانِ Marifetu sünen vel Asar,Beyhaki< isnadı muttasıl,ravileri sikadır.
26. الطُّهُورُ شَطْرُ الإِيمَانِ Fevaid,Muhammed el-Razi < سَعِيدُ بْنُ سُهَيْلٍ الْعَكَّاوِيُّ meçhulul ravi konumundadır.
Esasında her hadisin tüm ravilerini aşağıdaki gibi yazabilirdim lakin zamanım bukadarına elverdi.İmam Müslim’in kitabı olan el Sahih’te geçen hadisin ravilerinin incelenmesi ;
إسحاق بن منصور بن بهرام < sikadır.Alimlerin görüşleri ;Ebu Hatim el Razi : sadık sözlüdür.Nesai : sikadır.İbn Hacer el Askalani : sikadır.Hatim el Bağdadi : alim ve fakihtir.Zehebi: hafızdır.
حبان بن هلال بن حبيب < sikadır.Alimlerin görüşleri ; Ebu Bekr Bezzar: sikadır.Beyhaki:sikadır.Tirmizi : sikadır.A.B.Hanbel :sikadır.Nesai:sikadır.İbn Hacer: sikadır.Vakidi:sikadır,huccettir.Yahya bin Muin:sikadır.
أبان بن يزيد < sikadır. Alimlerin görüşleri ; Ebu ahmet bin adiy el Cürcani : hadisleri yazılır.Ebu hatim el Razi : sözü doğrudur.Ebu Hafs Ömer bin Şahin : sikadır.Nesai : sikadır.A.B.Hanbel : Tüm meşayişe göre sikadır.İbn Hacer : Sikadır.Zehebi : sikadır.
يحيى بن صالح بن المتوكل< Bazen tedellüse konu olmuş,bazen sika sayılmıştır.Alimlerin görüşleri ; Ebu Cafer Tahavi :Yer yüzünde bu adam gibisi kalmadı.Ebu Cafer Ukayli: Tedellüs ile konu olmuştur.Ebu Hatim El Razi : sikadır.Ebu abdullah hakim nisaburi:Sikadır.Ahmet bin Salih el Celiy:sikadır.İbn Hacer : sikadır fakat tedellüse konu olmuştur.Zehebi : imamdır.
زيد بن سلام بن ممطور < sikadır.Alimlerin görüşleri : Ebu zür’a el dımaşk : sikadır.Nesai,İbn Hacer,Darekutni,Zehebi hepsine göre sikadır.
ممطور الأسود الحبشي ( أَبَا سَلَّامٍ) <sikadır.Alimlerin görüşleri ; Ebu hatim bin hibban : sikadır.Ahmet bin salih el celiy:sikadır.Darekutni :sikadır.
كعب بن عاصم < Sahabidir. أبو مالك الأشعري ismi ile meşhur olmuştur.
